Misteret dhe të (pa)vërtetat e dashurive të Bllokut

Liljana Hoxha



Duket se gruaja e Ilirit ka ndërmarrë ketë intervistë 6-ditore kryesisht në kundërshtim për çdo akuzë politike që i bëni ju R.Alisë. Nëpërmjet biografisë së saj nxitohet të theksojë se ai është “denbabaden” shkodran dhe jo boshnjak. Shqetësim i konsiderueshëm vihet re në pasqyrimin e njohjes me Ilirin... Pikërisht kjo është çështja. Eshtë dashur gjithmonë prej tyre kundërversioni i brendshëm. E kisha kuptuar me kohë që në funksion të këtij qëllimi më janë ofruar variante botimesh ekstra komode, por urgjente të kujtimeve të mia apo joshje protagonizmi deri edhe në personazh kinematografik mbi jetën time. E gjithë kjo për të mbledhur mundësisht gjithçka që kam për të thënë, për të kundërvepruar me një antivepër të skenarizuar me kujdes nga shkrimtarë satelitë që dihen apo studiues e publicistë, siç ka shkruar për ta kryesisht Shaban Sinani. Kundërvepër kjo me përfaqësim të protagonistëve të brendshëm, madje mundësisht nga N.Hoxha e R.Alia vetë. Por në prag të Strasburgut të detyruar të mbrohen me kaq sa kam dhënë, kundrejt mungesës së kurajës së personave më të përgjegjshëm nga intelekti i familjeve Alia e Xhuglini, zgjidhet mjerimi i përfaqësimit të tyre. Përdorur kështu e ngrata vajzë, që në konceptim të paktit politik nëpërmjet lidhjes së gjakut, përfituar prej vanitetit e të mungesës së skrupulozitetit të saj, sot mbetet e vetmja mundësi për të folur publikisht në cilësinë e zëdhënësit të brendshëm për R.Alinë, N.Hoxhën e kryesisht në cilësinë e të komanduarës për çfarë do të flasë gjoja nga ana e saj në emër të E.Hoxhës. Ndaj pretendimi që, gjyshi i saj, Tahipi, i ka përmirësuar biografinë R.Alisë nuk është fals. Po të injorojmë faktin që ai ishte vetëm njerku i tij. Si yzmeqar i Oso Kukës marton me rekomandim të tij refugjaten boshnjake të sapoardhur shtatzënë me embrionin e R.Alisë në bark. Porse vetë origjina dhe edukata e gruas së Ilirit nuk është krejt transparente. Nëna e saj, ish e vluara e një eksponenti të Ballit Kombëtar, në mbyllje të horizontit politik të tij martohet urgjentisht me të vëllanë jo shumë inteligjent të yllit komunist në ngritje R.Alia. Pa qenë nevoja për hollësira të mëtejshme, gruaja e vëllait të tij do të ishte nga servilët më besnikë klanorë për t’i besuar detyra në thesarin e shtetit. Në lidhje me fabulën “in buona fede” të njohjes me Ilirin, iu kam dalë borxhit atyre dhe Zanës, vajzës së R.Alisë, tek më kanë dëgjuar të gjithë shqiptarët në emision televiziv kur spekulimet për degjenerimin në Bllok i kam quajtur të tepruara, por të pashmangshme si në çdo komunitet njerëzor. Pikërisht për të mos i hapur më tej këto informacione të pahijshme, si dhe të pavlefshme për t’u ditur nga opinioni publik kam stigmatizuar me të drejtë dhe posaçërisht genin e R.Alisë si vatra e banalitetit dhe amoralitetit në Bllok, përveç zgjedhjeve të tilla si dhëndurë (p.sh. Mehdi Bushati) pikërisht nga klani i kupolës. Ndaj nuk e kuptoj si guxojnë të mashtrojnë publikisht në grup (jo për t’u mbrojtur personalisht që as i akuzon e as i intereson kujt), por për gjoja alibinë e martesës së sinqertë të paktit politik, Alia–Xhuglini, për interesa kryesisht serbe në komunizëm apo kapitalizëm qoftë. Pse? Sepse përveçse e demaskuar tek “Vajza e Agamemnonit”, do të shtoja në rast nevoje me fakte konkrete, që vajza e R.Alisë nuk e kishte problem t’i provokonte krejt lehtësisht “dashuritë” e saj nëpërmjet autoritetit të të atit. Po ashtu t’i sakrifikonte apo edhe t’ia dhuronte tjetër kujt, në funksion të karrierës së R.Alisë. Garancia e pushtetit për të ardhmen, madje nën petkun e virgjëreshës ishte më e rëndësishme se gjithçka. Kështu, Zana nuk është ndërmjetëse e dashurisë së Ilirit me Teutën, por ajo ia “fali” Ilirin kushërirës si e pamundur të realizohej pakti politik me gradën e parë të gjakut të R.Alisë. Sepse E.Hoxha absolutisht do ta pengonte. Nëse ky moment kaq demaskues duhej anashkaluar me alibinë që pranë një dashurie në ikje mund të gjesh atë që vjen, ajo që më preokupon realisht është deformimi i të së vërtetës në lidhje me vetë E.Hoxhën. Sepse N.Hoxha e R.Alia nëpërmjet nuses e mbesës së njëkohshme pretendojnë se ai “s’kishte asnjë paragjykim për zgjedhjet martesore të të bijve. Thjesht Enveri diku kishte thënë që nuk është mirë të bëhen martesa të fëmijëve brenda Bllokut”, dhe kaq. Paturpësia e tyre në grup bashkë me heshtjen e Pranvera Hoxhës bie poshtë nga vetë E.Hoxha, që në të njëjtën kohë i prish të bijës dashurinë e madhe të saj për djalin e suksesshëm të Kadri Hazbiut, në kulmin e besimit ndaj tij. Fjala është për vitet ‘70. Pse thoni “pavarësisht nga shënimet përkatëse për rastin”, kur gruaja e Ilirit pretendon se çka thuhet sot për të kaluarën nuk duhen besuar pa u hapur arkivat.E kush mund të vërë në dyshim emocionet pozitive të E.Hoxhës, sidomos në vitet ’70, kur s’kishte arsye të mallkonte lidhjen e të birit me mbesën e R.Alisë. Por ndërsa ata i disponojnë këto emocione, unë e Sokoli nuk jam njohur kurrë me shënimet private të E.Hoxhës për ne, faktuar si superlative nga dëshmitarë të sigurt (ish-punonjës të arkivit të KQ të P.P.SH e nga pjesëtarë të familjes shprehur me xhelozi), përveçse ç’më ka dorëzuar personalisht mua vetë apo prindërve të mi për okazione të veçanta. Kur sipas N.Hoxhës nuk kanë ekzistuar shënime të tilla për ne. Nuk i intereson kujt se çfarë ka ndodhur me shënimet private të E.Hoxhës për ne. Fjala është se si menaxhohet dokumentacioni i tij për interesa specifike të tyre, madje siç ka ndodhur për raste me rëndësi kombëtare. Ndaj nuk është principialitet profesional, madje as budallallëk kur urdhërohen në emër te R.Alisë e N.Hoxhës tribalët e tyre që të mos besojnë gjë pa u hapur arkivat. Ndërkaq dihet programi preciz i operacionit të spastrimit e manipulimit arkival realizuar me sukses (ose jo, këtë do ta shohim) prej Shaban Sinanit me urdhër të tyre. Por është fyerje për shqiptarët t’ju ofrosh recitimet sentimentale të saj në ngatërrim të emancipimit të vërtetë me lloj-lloj klishesh degjenerimi demoralizues e të ashtuquajtur modern, për kohën e vajtueshme që kemi kaluar në diktaturë, për këpucët që na fusnin ujë, për radhët e qumështit, (pa harruar edhe seksin nëpër bunkerë) etj., me paradoksin e njëkohshëm të arrogancës së mosbesimit nga ana e tyre për krimet e diktaturës ende pa u hapur arkivat. Sa çuditem që si R.Alia dhe N.Hoxha detyrohen të përfaqësohen nga ky nivel. Në mos siç kam perceptuar me kohë jo vetëm nga interesat e përbashkëta, por nga falsiteti, intrigat e agresiviteti, të kenë po atë emërues mediokriteti filozofik e karakterial, pavarësisht nga diferencat në testet e inteligjencës.Në fakt vihet re përgënjeshtrim i tepruar i privilegjeve në Bllok, madje për thjeshtësi shumë të madhe...Kundrejt monstruoziteteve që u thanë në ’90, privilegjet në Bllok pothuaj ishin të papërfillshme. Kundrejt simulimeve të ulëta në këtë intervistë, kur ka përfaqësuar shëmbëlltyrën e shpërdorimit të paskrupullt të pushtetit prej biografisë, pa injoruar ushtrimin e prepotencës personale (me shembuj flagrant) krahasuar me vuajtjen e varfërinë e popullit është revoltuese. Realisht ky shpërdorim i faturohet vetëm R.Alisë dhe N.Hoxhës. Deri në vitet ’70, kur E.Hoxha kontrollonte vetë edhe jetën e fëmijëve ishte gjithçka në rregull. Ishte koha pikërisht kur ne nuset futemi në familjen e tij. E para gjë që vumë re ishte urdhri që djemtë e tij të mos shëtisnin me në det me varkë ndryshe nga fëmijët e tjerë të Bllokut e jo më të popullit. Iliri në kushtet e çdo shqiptari bëri stazhin e partisë në Durrës, e kështu me radhë, realisht të gjithë bllokmenët në tërësi. Por përqalljet e gruas së Ilirit për thjeshtësi nuk zbehin dot shkeljet marramendëse që u bënë përgjithësisht në Bllok pas vdekjes se E.Hoxhës. Krahasuar me vajzat e R.Alisë, tejet skrupuloze si të thjeshta (vetëm së jashtmi, strategji e vjetër kjo e R.Alisë, kur në shtëpinë e tij shpërdorohej valuta për ushqime luksi, ndërsa për E.Hoxhën e vetëm për të, blihej vetëm ujë i gazuar), mbesa e R.Alisë programuar prej tij në ekzagjerim të privilegjeve të familjes së E.Hoxhës, do të tejkalonte me të gjitha fantazitë e mundshme shpërdorimit të pushtetit tashmë të pas E.Hoxhës, deri në përdorim personal të helikopterit shtetëror siguruar për E.Hoxhën, që nuk i hipi kurrë. Kjo në cilësinë e emërimit urgjent si drejtoreshë e përgjithshme e muzeve kombëtare.Për të gjitha shkeljet e normave shtetërore e partiake duhet të shpjegohen për rolin e tyre të drejtpërdrejtë vetë R. Alia e N. Hoxha. Si mbesë e presidentit të RPSSH dhe si nuse e djalit të E.Hoxhës, pas vdekjes së tij, synon të zgjidhet sekretare e Organizatës së Partisë, duke qenë ende në stazhin e kandidatit. Kjo flagrancë unikale antistatutore në Shqipëri, e detyron burrin e nderuar, ish-sekretar i organizatës të zëvendësuar prej saj, t’i drejtohet principalisht sekretar të parë të KQ të PPSH, Ramiz Alia, për diktatin e mbesës së tij ndaj organizatës së partisë. R.Alia dhe N.Hoxha, duke bërë gjithmonë të befasuarin detyrohen ta shkarkojnë edhe pse organizata e donte shumë dhe e kishte zgjedhur si “shpëtim” (skena këto histerike më pas). Pikërisht në vitet ‘88-’90, kur i “humbën” muzeut historik objekte me vlera kolosale si pasuri kombëtare, magazinuar pjesërisht në krushqitë klanore të familjes, për t’u nxjerrë jashtë Shqipërisë me ndihmën e “miqve” pluRAMIZISTE, sot nga protagonistët më kryesorë të politikës, që i kam përmendur tjetër herë. Nuk mund të mos tërheq vëmendjen e opinionit publik, që në të kundërt duhet të dalë kushdo qoftë të dëshmojë për shpërdorim të emrit të E.Hoxhës me arrogancë personale nga unë e Sokoli. Ndërsa jemi ngritur nëpër kolektivat tona kundër prepotencës dhe shtypjes së njerëzve të thjeshtë nga dallkaukët e nomenklaturës apo bllokmenë, që gjithsesi s’ishin të tillë të gjithë. Apo të ndihmojmë njerëz të ndershëm të ngatërruar pa faj në ndonjë farë mënyre me rregullat shpesh absurde si totalitariste, por edhe të paprincipta sidomos pas vdekjes së Enver Hoxhës.Kritikohen globalisht ish-servilët e ish-nomenklaturës dhe vlerësohen zbehtë ish-anëtarët e byrosë politike?Pikërisht. Si munden të kritikojnë me gisht cilindo autoritet, kur të gjithë servilët e djeshëm, apo të sotëm janë njëlloj të implikuar me krimin civil të R.Alisë në ’89, që komunizmin (përveç Alisë) do ta shajmë dhe rrëzojmë vetë ne komunistët? Gjatë këtyre 15 vjetëve ai atakon vetëm Berishën sepse prej presionit nga poshtë, nuk ia kurseu dot burgun as atij, sipas udhëzimit të tij në ‘89: Do t’i dënojmë vetë sa për sy e faqe ish-anëtarët e Byrosë Politike, që të na besojë perëndimi si të reformuar. Ndaj ai s’mund të kritikojë kënd sidomos sot, jo vetëm prej bashkëfajësisë, por nga frika. Ju intereson më shumë se kurrë, që askush prej tyre jo vetëm të mos guxojë, por edhe të dalë padashur sado pak nga skema që diktojnë ata. Ndaj ish-anëtarët e Byrosë Politike në të kundërt me vitet ’90 vlerësohen prej tyre këtë radhë publikisht me “kockën e qenit”, nën presionin e njëkohshëm: ju kemi në dorë. Në fakt ka shumë kritika vetëm për Kadarenë?Nuk besoj t’i interesojë kujt se çfarë ju duhet të thonë pikërisht ata për Kadarenë, përveç se ka rënie qesharake përfaqësimi nga debati i vjetër publik i Lubonjës stimuluar prej tyre kundër tij. Për opinionin publik, sot ka rëndësi vetëm vullneti i Kadaresë për të materializuar me shqiptarizëm më konkret e masiv potencialin intelektual të tij. Kjo në rritje të vetvetes e emancipimin e domosdoshëm të shoqërisë, duke superuar kështu edhe handikapin personal, sidomos të mospranimit të fajësisë në të kaluarën as para ndërgjegjes së vet. Çka e bën irracional e sidomos paradoksalisht agresiv vetëm ndaj E.Hoxhës e gruas së tij. Ndërkaq me gjithë mëritë mes Kadaresë e R.Alisë, këta e ruajnë mirë njëri-tjetrin, sidomos në kulmimin flagrant që i demaskon të dy më keq se e kaluara për sa i përket aktit të pluRAMIZMIT. Universalisht për çdo autoritet social, cilado fajësi është e falshme, kur shlyet në raport me popullin. Ndaj raportet personale të tij me N.Hoxhën, apo R.Alinë edhe në të drejtë të tyre qofshin, nuk kanë rëndësi publike kundrejt të keqes shumë herë më të madhe të tyre. Ndaj dhe reagimin e fundit unë e vlerësoj si hakmarrje, madje primitive për parathënien e tij në librin e Fahri Balliut “Zonja e zezë N.Hoxha”. Sikur të duam t’i përqasemi sado pak figuracionit të vetë Kadaresë, nëse dje në diktaturë i duhej të udhëtonte njëherësh për mbijetesë fizike dhe artistike në dy kuaj, në atë të zi (të shërbimit ndaj pushtetit), si dhe në atë të bardhë (të kundërshtimit të sistemit), sot edhe pse s’është i detyruar aspak së paku për mbijetesë kalëron me kalin pa ngjyrë. Sa shumë do të donim të zbresë nga kalërimi i kotë e të ecë në këmbë midis nesh. Xhentilesë kjo nga ana e tij, që populli ynë më shumë se e meriton. Pak sinqeritet prej shpirtit nga ana e Kadaresë i duhet popullit shqiptar, që peshon kryesisht meritat, që pas kësaj ai vetëm ta venerojë. Si shpjegohen kundërthëniet për variantin tuaj të izolimit të E.Hoxhës me insistimin e tyre që ka drejtuar, madje shkruar deri në minutën e fundit?Eshtë një insistim interpretimi jo krejt fals për të vënë thekse të gabuara në evitim të pistës së dyshimit rreth tyre për çka i akuzojmë: së pari për instrumentalizim të programuar të informacionit për ta izoluar E.Hoxhën nga realiteti me sebep të shëndetit. Së dyti: për dyshimet për keqbërje të programuar në shëndetin e tij. Së treti: që të fshihen pas tij për çfarë po i dënon historia. Pas “mostrës” që, sipas tyre, qeverisi me dorë të hekurt deri në sekondën e fundit. Madje për besnikëri ndaj tij ai ka qeverisur edhe pas vdekjes. Kini parasysh R.Alinë kur deklaron së fundi: që pas tufëzimit (sipas tij të E.Hoxhës) as edhe një lopë nuk mund t’i kthehej fshatarit pas vdekjes së tij, sepse do ta akuzonin se e ka tradhtuar atë. Në të kundërt me vitet ’90, kur ata vetë projektuan fabulën masive se, E.Hoxha kishte kohë i invalidizuar nga ana mendore.Për këtë qëllim transportohet e filmohet paturpësisht në plenum në ditët e fundit të jetës edhe pse i pamundur si i paralizuar të ecë, të flasë e jo më të shkruajë shtyrë nga R.Alia dhe e shoqja. Imazhe këto traumatike dyfunksionale sipas rastit. Dikur në mburje që ai s’ka qenë e në vend të tij ishim ne, sot për t’u mbrojtur prapa natyrës së përbindshme të diktatorit kriminel për krimet e tyre në komunizëm. Pra, dy skenarë për situata të ndryshme me të njëjtin imazh. Ndërkaq, të dy plasur si bombë së pari mosbesimi. Këto qëndrime qëllimisht jo vetëm injoruese, por çorientuese për opinionin publik, që brenda në familjen e E.Hoxhës dhe në kupolën e diktaturës, për të njëjtin argument që njëri i bie gozhdës dhe tjetri patkoit, nuk na shqetësojnë absolutisht, përveçse na bëjnë edhe më të fortë të rezistojmë me argumente edhe pse e dimë që e “vërteta” blihet, apo diktohet nga pushteti.vijon nesër